Đền Cửu Thiên Huyền Nữ là một trong 16 điểm di tích thuộc khu di tích Phố Hiến được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng cấp quốc gia đặc biệt năm 2014. Đền Cửu Thiên Huyền Nữ còn gọi là đền Bắc Hòa hay Cửu Thiên cung tọa lạc trên phố Bắc Hòa, tổng Yên Tảo, huyện Kim Động xưa, nay thuộc đường Điện Biên II, phường Lê Lợi, thành phố Hưng Yên. Đền Cửu Thiên Huyền Nữ thờ Đức Thánh Cửu Thiên Huyền Nữ Chân Quân, là vị thánh có công giúp đỡ nhân dân trong lúc hoạn nạn, nguy nan, được nhân dân tôn làm Thành hoàng. Ngài còn được gọi là Cửu Thiên Nương Nương, Cửu Thiên Huyền Nữ Nương Nương, hoặc nói gọn Oa Huỳnh, Huyền Nữ, là một vị nữ thần trong truyền thuyết thần thoại của Trung Quốc, về sau được Đạo giáo tin tưởng trở thành một vị nữ thần nổi danh trong hàng nữ tiên. Ngoài ra, đền còn phối thờ các vị Long mạch Thổ thần, người cai quản vùng đất này và Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, người có công cùng với quân dân nhà Trần đánh đuổi quân Nguyên Mông xâm lược vào thế kỷ thứ XIII.
Đền Cửu Thiên Huyền Nữ được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVII, ngôi đền mang đậm phong cách kiến trúc cuối thời Nguyễn với tổng thể các hạng mục kiểu chữ Công, mặt tiền hướng Tây gồm: Tiền tế, Trung từ và Hậu cung. Hằng năm, đền Cửu Thiên Huyền Nữ tổ chức lễ hội vào mồng 09 tháng 9 âm lịch để tưởng nhớ đến công lao của các vị thần được tôn thờ. Trong lễ hội có nhiều hoạt động như tế lễ, dâng hương và giao lưu văn nghệ được người dân nơi đây diễn xướng hội như: hát chèo, hát quan họ…
Một số hình ảnh tại buổi lễ:
Cũng buổi sáng cùng ngày, Ban quản lý khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến – Ban tổ chức lễ hội Đền Thiên Hậu tổ chức lễ hội truyền thống năm 2020. Đồng chí Bùi Tuấn Anh – Phó CT UBND TP đã về dự.
Đền Thiên Hậu có tên chữ là Thiên Hậu cung, tọa lạc trên phố Bắc Hòa - trung tâm của Phố Hiến xưa, nay là đường Trưng Trắc, phường Quang Trung, thành phố Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên. Ngôi đền tôn thờ bà Lâm Tức Mặc, người làng Bồ Điền, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Bà là vị thần biển của người Hoa, có lòng nhân đức cứu giúp dân lành, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Bà được tôn vinh là thần Hàng Hải, được người dân ca ngợi, kính cẩn lập đền, mở phủ nhiều nơi để tôn thờ.
Toàn cảnh lễ khai mạc đền Thiên Hậu
Đ/C Bùi Tuấn Anh – Phó Chủ tịch UBND TP dâng hương tại khai mạc đền Thiên Hậu
Đền Thiên Hậu được khởi dựng vào cuối thế kỷ XVI nửa đầu thế kỷ XVII do 14 dòng họ người Hoa ở Quảng Đông, Quảng Tây và Phúc Kiến quyên góp vật liệu chuyển sang bằng đường biển, đồng thời kết hợp với các nghệ nhân người Việt cất dựng lên. Hiện nay, ngôi đền là một công trình nghệ thuật kiến trúc độc đáo, tương đối đồng bộ, hài hòa với các hạng mục: Tam quan, Giải vũ, Thiêu hương và Hậu cung. Ngoài gian thờ chính, hai gian bên có ban thờ thân phụ, thân mẫu và anh ruột của bà cùng ban thờ các dòng họ người Hoa đã có công xây dựng và tôn tạo đền. Đền Thiên Hậu là một trong số rất ít những công trình kiến trúc của người Hoa ở Phố Hiến còn được bảo lưu đồng bộ tới ngày nay.
Đền Thiên Hậu mở hội vào 3 ngày 24,25,2/9 tức mùng 8,9,10/9 (âm lịch) để tưởng nhớ ngày sinh và ngày hoá của Thánh Mẫu. Trong lễ hội có nhiều hoạt động như tế lễ, dâng hương và giao lưu văn nghệ./.
Nguyễn Hồng – Xuân Điệu - Phương Thu - Công Hiếu (Đài TT thành phố)